به گزارش ایرنا؛ آثار و بناهای تاریخی جزء اساسی یی از اتیکت و تمدن ایرانیان محسوب می شود که در دوره های مختلف پابرجا مانده است و امروز در دسترس ما هستند؛ آثاری که در مناطق مختلف قلمرو حیات دارند و معترف از تمدن کهن ایرانی است. تو میان این آثار بناهایی در دل شهرهایی مختلف واقع شده اند که هر کدام از آنها انفراد خاص و منحصربفردی دارد به مثل تهران که با کامل شلوغی خود، مکان هایی را در قلب خویشتن جای داده اند که بازدید از آنها مردم را از این عمر شهرنشینی پرسروصدا کَنده و بوسیله بیرونی تاریخ می برد تا راوی خوش صدای این خانه دادن باشند.
باتوجه به عمده وجود داشتن این آثار و بناهای تاریخی پژوهشگر دسته معارفه رسانی ایرنا به مناسبت هفته تهران به شناساندن تعدادی از آنها پرداخته است.
ارسی مقدم
عمارت احتساب الملک یا همان ساختمانی کفش لایق در خیابان سپه حدفاصل شیخ هادی و ولیعصر واقع شده است. خانه لایق از جمله ساختمان های عظیم عهد قاجار، متعلق به یکی از درباریان آن زمان به نام محمد تقی خان احتساب الملک بود که در دوره ناصرالدین شاه به عنوان رییس دیوان احتسابیه خواه همان مقام بزرگواری بلدیه طهران منصوب می شود و لقب احتساب الملک به او داده می شود.
فرزندان احتساب الملک سپس از اتمام تحصیلاتشان داخل اروپا و بازگشت بوسیله ایران، در مسکن پدری محل کنونی موزه مقدم، ساکن شدند. آنها در کنار فعالیت های علمی، آثار و اشیا تاریخی و فرهنگی گردآوری می کردند و بسیاری از آثار ارزشمند جمع آوری شده قرین کاشی، قطعات سنگی تراشیده شده و . را با وحی از فضاهای سنتی و تاریخی بوسیله راه چشمگیری در جای جای این عمارت قدیمی انتصاب و برخی دیگر مانند کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی و . را با زیبایی و ترتیب خاصی در بناء پدری حراست کردند.
محسن مقدم استاد ممتاز دانشگاه تهران با توجه به علاقه وافرش بوسیله علم تاریخ و هنر درون ۱۳۵۱ خورشیدی خانه پدری خود را به همراه آثار نفیس گردآوری شده، وقف دانشگاه تهران کرد و از ۱۳۶۹ خورشیدی تولیت کفش مقدم داخل اختیار مستقیم دانشگاه تهران قرار گرفت؛ خانه یی که به دلیل اقلام تاریخی ارزشمندی که تو آن حیات دارد یکی از گرانبها ترین بناء های ایران شناخته می شود. از ویژگی های بارز این موزه همگون وجود داشتن نسبی فضای معماری با آثار تاریخی موجود در آن است؛ فضایی که با مساحتی برابر با ۲ هزار ۱۱۷ متر مربع شامل سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری می شود.
خانه ارباب هرمز
عمارت مجیدآباد یا ارباب هرمز، بنایی متعلق به اواخر اطراف قاجار است که درون خانه دادن یی به همین نام استراحت دارد. اولیه مالک این اراضی که بوسیله روشنی درون اسناد تاریخی از او نام برده شده، حاج محمد خان ابری(بسطامی) معروف بوسیله حاجب الدوله است که پس از وی این اراضی به قوم معصوم قلی خان بختیاری رسید تا اینکه هرمز آرش نامدار به ارباب هرمز یکی از زرتشتیان یزد، در ۱۳۲۷ خورشیدی اراضی تهرانپارس کنونی را که در حدود ۳۶ میلیون متر مربع بود از این دوده خرید و با مشارکت تنی چند از رجال آن دوران رفتار بوسیله اطلس برداری، خیابان کشی، تفکیک اراضی و احداث مراکز اختصاصی المنفعه کرد و خانه مسی فعلی معروف بوسیله خانه ارباب هرمز تو این منطقه به سبک ترکیبی از معماری سنتی با معماری قفقاز، در ۲ طبقه به همراه زیرزمینی کوچک در ابتدای سرکش بوسیله زمان کوتاه یک میلیون متر مربع بنا شده حیات و اکنون ۴۲ هزار متر مربع از آن باقی مانده است. فرم بنای موجود با شکل اولیه آن مقداری متفاوت بوده است و این بنا حداقل داخل چهار مرحله دستخوش تغییرات بنیادی شد. این بنا در ۱۳۸۴ خورشیدی بوسیله شماره ۱۴۶۱۰ داخل فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
عمارت کاخ مسعودیه
باغ خانه مسی مسعودیه مربوط به دوره قاجار و در راسته بهارستان تهران فراغت دارد که با دستور مسعود میرزا حفاظ السلطان در ۱۲۹۵ قمری داخل خاکی به مدت معین چهار هزاره متر مربع و ممزوج از دل و اندرونی و دیگر ملحقات بنا شد. معمار این بنا استاد شعبان معمارباشی و ناظر آن میرزا رضا قلی خانی ملقب به سراج الملک بودند و امروز عمارت های واقعی کاخ مسعودیه عبارتند از: عمارت چند دستگاهی دیوان خانه، عمارت سفره خانه، صحن سیدجوادی، حیاط مشیری، عمارت مشیرالدوله، عمارت شیوه در کالسکه رو و باغ دیوان خانه.
ساختمانی خداداد؛ تماشاگه زمان
حسین خداداد پسر حاجی خداداد خان خداوندگار میدان تره مرحله مرکزی تهران وجود که داخل سنین جوانی وارد کار تولید و صنعتی درون ایران شد. وی به عنوان نخستین باخبر کننده باسکول های صنعتی و موسس کارخانه خنک بهداشتی کشور و اولیه کارخانه برق شهری تو جنوب تهران شناخته می شود.
حسین خداداد داخل ۱۳۴۲ خورشیدی، بناء یی قدیمی درون زعفرانیه تهران خریداری کرد که با توجه بوسیله عادت معماری، پیشینه و باغ آن به گرداگرد قاجار مربوط می شود. هنگامی که حسین خداداد آن را بیع بناء آن داخل یک مرتبه مخلوق شده حیات و با مقاوم سازی ساختمان و احداث یک اشکوب روی همکف تغییراتی داخل بنا ایجاد شد. وی به دلیل تعلق یی که به احیای هنر نقشه کشی و گچ بری در ایران داشت، نیکوترین استادکاران را به استخدام گرفت. گفته می شود گچ بری های این بنا ۱۲ سال بوسیله طول انجامید تا اینکه در ۱۳۵۶ خورشیدی کار برروی آن به اتمام رسید اما حسین خداداد تنها یک سال در این خانه عمر کرد و به آمریکا رفت. این عمارت زیبا هم اکنون با صیت موزه تماشاگه زمان شناخته می شود.
سرای روشن
سرای روشن درون معاشرت ساختمان شمس العماره و درون خیابان ناصر امپراتور قرار دارد و به عنوان یکی از ساختمان های زیبای این خیابان محسوب می شود. این ساختمان مربوط بوسیله دوره پهلوی اول بوده که داخل ۱۳۱۱ خورشیدی ساخته شد. جداره این خانه که معماری ویژه و متفاوتی نسبت به ساختمان های دیگر خیابان ناصر خسرو دارد، حفظ شده و از سرای علنی به عنوان یکی از نخستین کانون های تجاری تهران یاد می شود. معماری این ساختمانی با تلفیقی از استیل گوتیک و معماری دوران کهن ایتالیا با سبک معماری ایرانی و ایران پس از اسلام طراحی شده است. همچنین نماد فروهر و مجسمه هایی نیم به سبک اروپایی درون بالا و طاق نماهای این جای پا خودنمایی می بطی ء.
خانه موتمن الاطباء
میرزا زین العابدین سرلشکر دنبلی ضرابی ملقب به مؤتمن الاطبّا حکیم بزرگ و سرسلسله خاندان موتمن با اصالتی کاشانی در ۱۲۴۷ هجری در تهران برزن پامنار محله حمام کاشانی ها دیده بوسیله جهان گشود. او دون نظر علی اکبر خان ناظم الاطبا، لویی آندره ارنست کلوکه و یاکوب ادوارد پولاک به درس طب متاخر صیقل. وی پس از قتل ناصرالدین شاه صلاح را تو این نظر از خدمت دیوان مرخص شود و در مطب خود به طبابت عامه بپردازد. وی از بزرگترین جراحان زمان خود حیات و از تخصص و مهارت فوقانی تو خارج آوردن سنگ از مثانه برخوردار بود و از این مساله در کتب و مقاله های متعددی سخن به میان آمده است.
خانه صالح الاطباء در محله عودلاجان واقع تو قلب تاریخی خانه دادن تهران، خانه یی ملیح و انباشته از خاطره است که کلکسیون اول محتوی خانه و باغچه یی وسیع در خصیصه و خانه یی در سمت مغرب باغچه متعلق به خویشاوندان نزدیکش است. حمام داخل مدخل جنوب غربی قرار دارد و نکته جالب اینکه حمام خصوصی نبوده و برای یکسره استعمال می شد. این پی در ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ خورشیدی با شماره ثبت ۳۱۰۴ بوسیله عنوان یکی از آثار ملی بوسیله ثبت رسید. خانه موتمن الاطباء نظیر بناء بسیاری از رجال و بزرگان، دارای الحاقات و عناصر جانبی بوده که امروزه از آن الحاقات اثری نمانده و تماماً تخریب شده و به جای آن خانه مسی مصنوع شده است.
خانه تاریخی سپهبد اسعد بختیاری
خانه تاریخی سردار اسعد بختیاری، تنها بنای باقیمانده از مجموعه تاریخی و نامی باغ ایلخانی اطراف ناصری تو تهران است. این خانه به عنوان یکی از زیباترین مسکن های مسی تهران در ۱۲۹۱خورشیدی بوسیله خرج جعفر قلی سرلشکر بختیاری در ضلع خصیصه غربی بازار توپخانه در خیابان علاءالدوله ساخته شد. محله باغ ایلخانی با کف سنگفرش و کناره های درختکاری شده نگرش ست بسیاری از درباریان قاجار و سفرای خارجی بود. پس ازآن از تغییراتی که درون اجرای طرح توسعه شهری مبتنی به خشکی امدن تثبیت نظام مدنی، خیابان علاءالدوله بوسیله خیابان فردوسی دگرگونی معروفیت یافت. خلال ساخت و سازهایی که درون ۱۳۰۷ خورشیدی تو خیابان فردوسی انجام گرفت، بنای جعبه پس انداز ملی و دیگر بناهای ادارات مرکزی بانک ملی ساخته شد. خانه سردار اسعد اندوه که در داخل این مجموعه قرار داشت، توسط بانک ملی ایران خریداری و مورد استفاده های واریته از جمله دایره فلاحت و کشاورزی، باشگاه ورزشی، نگرش پذیرایی از مهمانان، هیئت دولت و . راحتی گرفت تا اینکه بانک ملی پهلو آن شد با به نمایش گذاشتن سوغات ها و هدایای نفیسی که از بانک های سراسر جهان به بانک ملی ایران فرستاد شده است، این بنا را به ملکی بانک ملی ایران تغییر کاربری دهد.
خانه دبیرالملک فراهانی
ساختمان دبیرالملک یکی از خانه های سرشناش به جا الباقی از دوران قاجار است که در گذشته در شمال خیابان کوچک چاله میدان و شرق اودلاجان واقع حیات و اکنون بخشی از محله امامزاده یحیی خوانده می شود. این خانه تاریخی با قدمتی در حدود یک قرن و نیم، متعلق به میرزا حسین خان فراهانی ملقب به فخرالملک است که در دوره قاجار مربی دستگاه مستوفی گری بود.
این ساختمانی در اواسط عهد قاجار و درون محلی که باغ امین خوانده می شد، ساخته شده و درون همان دوران کوچه یی که دبیرالملک خانه خود را داخل آن ساخت با لقب خودش دگرگونی اشتهار پیدا کرد. این خانه در۱۳۸۳ خورشیدی به نشانی یکی از آثار ملی ایران ثبت شد. مطابق بسیاری از عمارت بزرگ هایی که در سال های اخیر تک تعمیر قرار پژمرده اند، در جریان مرمت، بدبختانه اشتباهات اساسی موجب شد که اصالت بنا به شکلی قابل فکر کردن دچار خدشه شود و پیکره بنا به صورتی غیر حرفه یی مورد تغییرات نادرستی قرار بگیرد.
باغ و عمارت بزرگ عین الدوله
باغ و عمارت بزرگ عین الدوله از بناهای تاریخی و یکی از آثار ارزشمند ایران اطراف قاجار است که محل اقامت ییلاقی عین الدوله وزیر قاجار حیات و بنای این عمارت تقریباً همزمان با تغییر حکومت از قاجار بوسیله پهلوی به نگرش ست دائم خانواده هروی بصیرالدوله تبدیل شد.
این مکان، در زمان احداث(۱۳۱۰-۱۳۳۰) محتوی یک عمارت چند دستگاهی تشریفاتی، استخری بزرگ و باغات بسیاری در اطراف بود. ساختمان اولین که متعلق به نسب الدوله است یک عمارت بزرگ اعیانی ولی میسر ییلاقی تو ۲ مرتبه بود که بعدها خانه مسی توسط بصیرالدوله درون چند مرحله تحول شکل ظاهر می درنگ.
حوضخانه کاخ گلستان
بنای ساختمان حوضخانه تو اطراف ناصری و احتمالاً داخل ۱۲۸۰ هجری بنا شده است. ناصرالدین شاه پس ازآن از بازگشت از سفر اول فرنگ درون ۱۲۹۰ هجری تغییراتی بنیانی داخل این عمارت بزرگ رحم که این تغییرات بیشتر درون جهت هماهنگ کردن نمای دل سالن عاج با ساختمان های جدید الاحداث ارتکاب گرفت.
از کاربرد دقیق این بنا درون زمان قاجار به واسطه فقدان اسناد و مدارک شریف نمی توان به درستی پاسخ گفت مگر آنکه بوسیله همان وضع گذشته که کاربرد حوضخانه را منحصر به مکانی با هوایی خنک که سبب فراغت مصرف می شده است انحصار کنیم. مستندات شفاهی که غالباً از افردی که داخل این مکان کار می کرده اند دال پهلو این است که این مکان داخل زمان پهلوی دوم جهت برگزاری اعیاد و عادات مذهبی تک استفاده قرار می گرفت. حوضخانه تالار عاج مقابل برنامه یی که بخاطر آن تدارک دیده شد و با در رویت گرفتن فرم اختصاص معماری که بی آرامی از حیث ادا درون مجموعه کاخ گلستان فوق العاده متفاوت و اندوه از جهت همگونی به معماری اروپایی بسیار شباهت داشت، در ۱۳۷۶ خورشیدی تحول به کلکسیون تابلوها و همچنین بعضی از اشیاء اهدایی پادشاهان اروپایی به دربار قاجار شد و پاره خاوری حوضخانه جهت سفرهای فرنگستان به اسناد تصویری مرتبط و برگرفته از آلبوم بناء قلعه گلستان آراسته شده است.
خانه مسی معیرالممالک؛ باغ فردوس
به دستور محمدشاه قاجار در ۱۲۶۴ هجری، قصری با عنوان کاخ محمدیه برای او در نزدیکی تجریش ساخته شد. همزمان با ساخت این قصر، درباریان نزدیک به او نیز در همان گرداگرد اقدام به احداث باغ خواه عمارت بزرگ ییلاقی کردند. از عموم حسین علی خان معیرالممالک سرکش احداث کرد که بعدها به باغ فردوس نامی شد. خانه مسی باغ بهشت در ۲ طبقه به استیل بناهای قاجاری و با پلان شبیه چلیپا یا بوسیله گویش مبتذل تیز معروف به گوش فیل بنا گذاشته شده است.
این بنا از ابتدای ساخت تا به امروز چندین مرحله مشت به دست شده و اما در فرجام با هماهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اساس سینمایی فارابی، سازمان میراث فرهنگی سرزمین و شهرداری تهران، موزه سینما به عمارت باغ انتقال یافته است.
عمارت کوشک(خانه شقاقی)
عمارت بزرگ کوشک مربوط به اواخر قاجار و داخل شمالی ترین بخش منطقه ۱۲ تهران، تو جبهه شمالی خیابان کوشک، کمیت فاصل فردوسی و لاله زار قرار دارد. عمارت چند دستگاهی را اغلب به نشانی ساختمانی کوشک می شناسند. ساختمان شقاقی مقدمه از دهه ۲۰ خورشیدی به عنوان منزل مسی خانواده شقاقی مورد استفاده بود و بعدها به رخ یکی از مراکز آموزشی سازمان میراث فرهنگی کشور درآمد. معماری کوشک از سنخ برونگرا و نگرش استقرار بنا در محور پا بر جا باغ درون فاصله مرکز تا انتهای باغ راحتی دارد. استقرار کوشک در محور حقیقی باغ، متاثر از ساختار هندسی باغ و به انگیزه حاضر کردن بهینه چشم انداز برای آن است.
از آنجایی که بوسیله کارگیری دنده به شیوه باستانگرایی تو نمای ساختمان ها و عمارت چند دستگاهی ها درون دوره قاجار رایج نبوده است، به دید می رسد سنگ های جدار بیرونی و دنده های لبه ظهر بام، تو مراحل پایانی احداث یا تا اینکه مدتی پس از اتمام بنا به تاسی از معماری نئوکلاسیک داخل اوایل پرگیر پهلوی نخست بوسیله بنا چسبیدگی شده و این اقدام نه تنها با ساختار رقم هماهنگ بوده بلکه به تزیین و صلابت بنا افزوده است. خانه مسی کوشک، دارای کاربری اداری؛ یعنی محل تثبیت دائمی مرکز میراث ناملموس تهران است و ملاقات عموم از آن آزاد حلق.
درباره این سایت